Osmanlı’nın Çöküşü, Yeni Roma’nın Doğuşu
Raylarla Kurulan Dünya Düzeni
Ahmet Soyak’ın kısa kitap denemesi elime geçti.
Bir solukta, heyecanla okudum.
Çünkü bu kitap, dünyayı ağ gibi saran demir yollarına bakış açımı kökten değiştirdi.
Bugün bize “teknoloji” diye sunulan birçok şeyin, aslında Orient Express’in devamı olduğunu fark ettim.
19. yüzyılın başında Londra, Paris ve Roma üçgeni, raylar üzerinde dünyaya açılmayı planlamıştı.
Ama bu sadece bir ulaşım hamlesi değildi — bir medeniyet planıydı.
Raylarla Gelen Kültür Emperyalizmi
Batı, yalnızca silah, lojistik ve hammadde taşımayı değil,
kültür taşımayı da planlıyordu.
Çünkü biliyorlardı ki, Doğu’yu kendileri gibi yapmadan işgal edemezlerdi.
İşte bu yüzden, demiryolları sadece metal hatlar değil;
sekülerlik projesinin,
yeni dünya düzeninin ilk damarlarıydı.
Sanayi Devrimi ile başlayan süreç, demiryolları sayesinde hızla yayıldı.
Şehirler, limanlar ve sanayi merkezleri birbirine bağlandı.
Mallarla birlikte işçiler, askerler, silahlar ve en önemlisi ideolojiler taşınmaya başladı.
Sömürge Demiryolları: Ekonomik Değil, Stratejik
Batı, demiryollarını sömürge ekonomisinin omurgası haline getirdi.
Bu hatlar, genellikle limandan maden bölgelerine uzanıyordu
yani halkın ihtiyacı için değil, Avrupa’ya hammadde taşımak için döşenmişti.
Demiryolları sayesinde silah, asker ve istihbarat taşımak kolaylaştı.
Ayaklanma çıktığında birlikler anında sevk edildi.
Böylece yerel halk üzerindeki denetim daha da güçlendi.
Orient Express: Uygarlığın Maskesi Altında İşgal
Orient Express, sadece bir tren hattı değildi.
Bir medeniyet taşıyıcısı ve kültürel işgal aracına dönüşmüştü.
Batı kültürü, yaşam tarzı, dili, dini ve kıyafetleri
bu raylar üzerinden taşındı.
Halk, “medeniyet geliyor” sanıyordu,
ama aslında kültürel bir istila yaşanıyordu.
Demiryolu: Küresel Denetimin Altyapısı
Demiryolları, sömürge düzeninin altyapısını oluşturdu.
Avrupa “ticaret” dedi, ama aslında dünyayı kontrol etmek için raylar döşedi.
19. yüzyılın ortasında dünya değişti.
Demiryolları, “medeniyetin sembolü” olarak tanıtıldı.
Ama aslında, dünyanın damarlarına döşenen bir zincirdi.
Trenler yalnızca yolcu taşımıyordu…
Silah, asker, ideoloji ve kültür taşıyordu.
Afrika’da, Asya’da, Ortadoğu’da…
Raylar, hammaddeyi limana,
Batı’nın gücünü halkların içine taşıdı.
Bugünün Devamı: Modern Orient Express
Bugün yaşadığımız birçok olay —
Covid dönemi, iklim anlaşmaları, dijital dönüşüm projeleri —
aslında Orient Express’in modern versiyonlarıdır.
Rayların yerini kablolar, hatların yerini algoritmalar aldı.
Ama amaç aynı:
Yeni Roma’yı inşa etmek ve dünyayı tek merkezden yönetmek.
Osmanlı’nın çöküşü, Orient Express’in gölgesinde hızlandı.
Ve şimdi aynı hatlar, farklı isimlerle yeniden döşeniyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: