Bankalararası Kart Merkezi (BKM) tarafından açıklanan ekim ayı verileri, ekonomideki sıkışmanın doğrudan cüzdanlara nasıl yansıdığını net biçimde ortaya koydu. Marketten akaryakıta, faturadan online alışverişe kadar hemen her alanda nakit kullanımının gerilediği, vatandaşın harcamasını ağırlıklı olarak kartla yaptığı görüldü. Kartlı harcamalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 49 artarak 2 trilyon 210,4 milyar liraya ulaştı. Böylece kartlı ödemelerde yeni bir rekor kırılırken, günlük yaşamın giderek borçlanma üzerinden döndüğü tabloya yansıdı.
Toplam kartlı ödemeler içinde en büyük payı yine kredi kartları aldı. Kredi kartlarıyla yapılan harcamalar 1 trilyon 873,1 milyar liraya çıkarak yıllık bazda yüzde 50 artış kaydetti. Bu durum, kartlı harcamalar artarken yükün büyük bölümünün borçlanma yoluyla taşındığını gösterdi. Nakit yerine sıklıkla kullanılan banka kartlarıyla yapılan harcamalar ise 313 milyar lira seviyesinde kaldı. Ön ödemeli kartlarda ise yüzde 23’lük gerilemeyle 23,6 milyar lira hacim oluştu. Rakamlar, cebindeki nakit gücü azalan vatandaşın kredi kartı borcu üzerinden günü kurtarmaya çalıştığına işaret etti.
BKM verilerine göre kart kullanımının yaygınlığı da dikkat çekici seviyelere ulaştı. Toplam kart sayısı ekim itibarıyla yıllık bazda yüzde 8 artarak 463,2 milyon adede yükseldi. Bunun 140,4 milyonu kredi kartı, 215,6 milyonu banka kartı, 107,2 milyonu ise ön ödemeli kartlardan oluştu. Kredi kartı ve banka kartı sayısındaki çift haneli artışlar, borçlanma kanallarının hem çeşit hem de erişilebilirlik açısından genişlediğini ortaya koydu.
Alışverişte fiziksel mağazalardan çok dijital kanalların öne çıkması da ekim ayının dikkat çeken başlıklarından biri oldu. İnternetten yapılan kartlı ödemeler, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 51 artışla 653,7 milyar liraya ulaştı. İnternet harcamalarının toplam kartlı harcamalar içindeki payı yüzde 29’a çıkarken, işlem adedi 239,5 milyonla geçen yıla göre yüzde 1 artış gösterdi. Böylece hem enflasyonist ortam hem de tüketim alışkanlıklarındaki kalıcı dönüşüm, online harcamalarda kendini gösterdi.
Kasada beklemek yerini hız ve pratikliğe bıraktı. Mağaza içi kartlı ödemelerde her 5 işlemden 4’ünün temassız yapılması, yeni normalin “temassız ödeme” olduğunu ortaya koydu. Temassız ödeme adedi ekimde yıllık bazda yüzde 12 artarak 1 milyar 208,4 milyona yükseldi. Temassız ödemelerin tutarı ise yüzde 54 artışla 728,1 milyar liraya ulaştı. Böylece kartlı harcamalar hem hacim hem de işlem sayısı açısından rekor seviyelere çıkarken, nakit ağırlıklı ekonomiden kart ve borç ağırlıklı bir yapıya geçişin hız kazandığı tabloya yansıdı. Yıl sonu harcamaları ve olası yeni fiyat artışlarıyla birlikte, bu eğilimin daha da belirginleşmesi bekleniyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: