Yazın Gıda Zehirlenmesine Karşı Dikkat!

Yaz aylarında artan sıcaklıklarla birlikte gıda zehirlenmelerine yol açabilecek mikroorganizmaların çoğalma riski artmaktadır. Bu nedenle, halk sağlığını korumak ve gıda güvenliğini sağlamak adına çeşitli tedbirlerin alınması gerekmektedir. İşte dikkat edilmesi gereken hususlar ve alınması gereken önlemler:

Risk Grupları

• Bebekler ve küçük çocuklar
• 65 yaş üstü bireyler
• Gebeler
• Kronik hastalıkları (şeker, karaciğer hastalığı, AIDS) olanlar
• Kanser hastaları (kemoterapi veya radyasyon tedavisi görenler)

Belirtiler

• Bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal
• Baş ağrısı, halsizlik, ateş, üşüme, titreme
• Ağız kuruluğu, idrara az çıkma veya hiç çıkmama

Belirtilerin Görülme Süresi Zehirlenme belirtileri, bazı durumlarda 1 saat içinde, genellikle 12-48 saat içinde ortaya çıkar. Belirtiler genellikle 1-3 gün sürer, ancak bazen 1 haftaya kadar devam edebilir.

Tedavi

• Bol miktarda sıvı alınması
• Belirtilerin uzun sürdüğü ve sıvı kaybının fazla olduğu durumlarda sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Dünya Sağlık Örgütü'nün Önerdiği 5 Anahtar Nokta:

1. Temizlik

   • Eller sık sık yıkanmalı, özellikle gıda hazırlamadan önce ve tuvaletten sonra.
   • Mutfak yüzeyleri ve aletleri temizlenmeli ve sanitasyonu sağlanmalıdır.
   • Çiğ et, tavuk ve balık doğrama araçları her kullanımdan sonra yıkanmalıdır.
   • Mutfaklar sinek, böcek ve diğer hayvanlara karşı korunmalıdır.

2. Pişmiş ve Çiğ Gıdaların Ayrılması

   • Taze et, kanatlı et ve deniz ürünleri diğer gıdalardan ayrılmalıdır.
   • Çiğ gıdalar için ayrı bıçak ve kesim tahtaları kullanılmalıdır.
   • Hazırlanmış ve çiğ gıdalar ayrı kaplarda saklanmalıdır.

3. Uygun Hazırlama ve Pişirme Yöntemleri

   • Et, süt, yumurta gibi gıdalar 2 saatten uzun süre buzdolabı dışında bekletilmemelidir.
   • Gıdalar uygun sıcaklıklarda tam pişirilmelidir.
   • Gıdaların merkez sıcaklığı en az 72°C olmalıdır.

4. Gıdaların Güvenli Sıcaklıklarda Saklanması

   • Pişmiş gıdalar 2 saatten fazla oda sıcaklığında bırakılmamalıdır.
   • Sıcak yemekler 65°C ve üzeri, soğuk yemekler 5˚C ve altında muhafaza edilmelidir.
   • Donmuş ürünler oda sıcaklığında çözdürülmemeli, buzdolabında bekletilmelidir.
   • Çözünmüş gıdalar tekrar dondurulmamalıdır.

5. Hammadde Kullanımı

   • İnsani tüketim amaçlı sular kullanılmalıdır.
   • Taze ve sağlıklı gıdalar tercih edilmelidir.
   • Pastörize edilmiş gıdalar kullanılmalıdır.
   • Meyve ve sebzeler iyice yıkanmalıdır.
   • Son Tüketim Tarihi geçen gıdalar tüketilmemelidir.

Toplu Tüketim Yerlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Gıda hammaddelerinin temininden tüketime kadar olan süreçlerde profesyonel kişilerin çalışması gereklidir.
• Gıda hazırlama ve satışında çalışanların hijyen eğitimleri tam olmalı; hastalık durumunda çalıştırılmamalıdır.
• Yemek hizmeti veren işletmeler, İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından denetlenmeli ve kayıt altına alınmalıdır.

Denetim ve Kontroller Tarım ve Orman Bakanlığı, İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ile işbirliği içinde gıda kaynaklı hastalıkların önlenmesi için düzenli denetimler yapmaktadır. Vatandaşlar, karşılaştıkları sorunları Alo 174 Gıda Hattı’na bildirebilirler.

Gıda güvenliğini sağlamak için yukarıda belirtilen tedbirlerin alınması ve dikkatli olunması, özellikle yaz aylarında önem taşımaktadır.