TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen ve vergi ile sosyal güvenlik alanında önemli değişiklikler içeren “Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile, SGK’ya borcu bulunan emeklilerin maaşlarından otomatik kesinti yapılmasının önü açıldı. Düzenleme, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek ve emekli, dul, yetim aylığı alan çok sayıda vatandaşı doğrudan etkileyecek.
Yeni yasaya göre, Sosyal Güvenlik Kurumu’na prim, genel sağlık sigortası (GSS) borcu veya idari para cezası bulunan ve kurumdan gelir ya da aylık alan kişilerin ödemeleri, maaşlarından kesinti yapılarak tahsil edilebilecek. Kesinti oranı, ilgili kanun maddesine göre aylığın yüzde 25’ini geçemeyecek. Böylece emekli maaşının tamamına el konulamayacak ancak borcu olan emeklilerin eline geçen net tutar azalacak. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar, SGK tarafından çıkarılacak düzenlemelerle netleşecek.
Düzenlemenin kapsamı yalnızca yaşlılık aylığı alanlarla sınırlı değil. Kanunla birlikte, dul ve yetim aylığı alan hak sahiplerinin, borçlu sigortalıdan kaynaklanan prim borçları için de belirlenen oranlarda kesinti yapılabilmesinin yolu açılıyor. Ayrıca sürekli iş göremezlik geliri alan ve Kuruma borcu bulunan kişilerin gelirlerinden de aynı şekilde yüzde 25’e kadar kesinti uygulanabilecek. Böylece SGK, farklı gelir türlerinden alacaklarını doğrudan tahsil etme imkanına kavuşacak.
Torba kanun, emekliler kadar çalışanları ve kendi primini ödeyenleri de yakından ilgilendiriyor. Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranlarında artışa gidilirken; isteğe bağlı sigorta, tarım ve orman işlerinde süreksiz çalışanlar, kısmi süreli çalışanlar ve ev hizmetlerinde çalışanlar için prim oranları yeniden düzenleniyor. Bu da, emekli olmak için prim ödeyen birçok vatandaşın her ay devlete ödediği tutarın artacağı anlamına geliyor. Öte yandan prime esas kazanç üst sınırının asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarılması da 2026 başından itibaren yürürlüğe girecek.
Memur emekliliği (Emekli Sandığı) kapsamında askerlik ve doğum borçlanması yapacaklar için de önemli bir değişiklik getirildi. Borçlanma prim oranı yüzde 45 seviyesinde sabitlendi. Bu oran, borçlanma maliyetlerinin önceki döneme göre artmasına yol açarken, ilerleyen dönemde borçlanma planı yapanların daha yüksek tutarlarla karşılaşmasına neden olacak. Bu nedenle uzmanlar, borçlanma düşünenlerin yeni koşulları dikkatle incelemesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Uzmanlar, yeni uygulama yürürlüğe girmeden önce emeklilerin ve SGK’ya borcu olabileceğini düşünen vatandaşların e-Devlet üzerinden prim, GSS ve idari para cezası borçlarını kontrol etmelerini öneriyor. Borçların yapılandırılması ya da ödenmesi halinde, 1 Ocak 2026’dan itibaren maaştan yapılacak otomatik kesintilerin önüne geçilebilecek. Aksi halde, emekli maaşı veya diğer SGK gelirleri üzerinden her ay düzenli kesinti yapılması söz konusu olacak. Düzenlemenin, sosyal güvenlik sisteminin alacaklarının tahsilini ve aktüeryal dengenin korunmasını hedeflediği ifade edilirken, özellikle düşük gelirli emekliler üzerinde yaratacağı etkiler tartışılmaya devam ediyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: